برای یادگیری خوشنویسی، می توان با خودکار و با قلم نی یادگیری را آغاز کرد.در اینجا بعضی از لوازمی که در هنر خوشنویسی سنتی با قلم به کار میروند را عنوان خواهیم کرد:
-
قلم نی: انواع و اندازه های مختلفی دارد که میتوان از قلم دزفولی، شمالی و یا خیزران برای نمونه یاد کرد. قلمی مرغوب خواهد بود که محکم و صاف، سنگین و مدور باشد.
- قلمتراش: برای تراش و اصلاح قلم از آن استفاده می شود. قلمتراشها عموما از جنس فولاد آب دیده ساخته میشوند.
- قطزن: وسیلهای که به هنگام قطع کردن (قط زدن) نوک قلم ، در زیر آن قرار میگیرد و روی آن دارای انحنای محتصری برای نشست بهتر قلم است و می تواند از جنس چوب، استخوان و یا پلیمر باشد.
- دوات: ظرفی است که مرکب خوشنویسی و لیقه داخل آن قرار داده میشوند.
-
لیقه: (در لغت به معنای لیاقت دادن میباشد که در اینجا اندازه مرکب را لایق برای نوشتن می کند)
الیاف ابریشمی است که در داخل ظرف مرکب (دوات) قرار میگیرد و وظیفه آن تنظیم اندازه مرکب برداشته شده باقلم و همچنین جلوگیری از ریختن مرکب است.
- مرکب: از ترکیب پیگمنت های رنگی مانند دوده و... با صمغ یا رزینهای صنعتی در نوع خشک و مایع وجود دارد که بعنوان "مداد" نیز نامیده می شده . مرکبهای مایع که رواج بیشتری نیز دارند با رنگهای مختلف در بازار موجودهستند.
- کاغذ: انواع مختلف کاغذ برای خوشنویسی وجود دارند که میتوان از کاغذ آهارمهره دست ساز و کاغذهای نیمه گلاسه یا گلاسه صنعتی یادکرد. بهترین کاغذ جهت خوشنویسی سنتی کاغذهای آهارمهره هستند که به طول عمر اثر هنری کمک بسیاری میکنند.
بدیهی است که لوازم دیگری نیز در خوشنویسی کاربرد دارند اما در اینجا فقط برای شروع برخی از آنها را ذکر کردیم ...